Hürmüz Boğazı Nerede Bulunur?
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Körfezi arasında yer alır. Bu boğaz, İran ile Umman arasında uzanır ve güney kıyısında Birleşik Arap Emirlikleri'ne bağlı Musandam Yarımadası yer alır. Genişliği bölgeye göre değişmekle birlikte 33 ila 95 kilometre arasında değişmektedir. Coğrafi olarak, dünyanın en büyük petrol üreticilerinden bazılarının deniz yoluyla ihracat yaptığı bu dar geçit, Orta Doğu’daki enerji akışının ana arterlerinden biridir.
Hürmüz Boğazı Neden Stratejik?
Hürmüz Boğazı, dünya petrol ticaretinin yaklaşık beşte birinin geçtiği bir kapı niteliğindedir. 2011 yılı verilerine göre, günlük ortalama 17 milyon varil petrol bu boğazdan taşınmıştır. Bu da dünya genelindeki toplam petrol ticaretinin %20’sine denk gelir. Yani, Hürmüz Boğazı’ndaki herhangi bir aksama, küresel enerji piyasalarında doğrudan etkiler yaratabilir.
Türkiye'ye Etkisi Ne Olur?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da İsrail-İran hattındaki çatışmaların ardından yaptığı açıklamada, Hürmüz Boğazı’nda yaşanabilecek bir tıkanmanın petrol fiyatlarını yukarı yönlü etkileyebileceğine dikkat çekti. Türkiye, 2019'dan bu yana İran'dan ham petrol ithal etmiyor. Ancak Basra Körfezi’nden çıkıp Hürmüz Boğazı’nı geçen rotalar hâlâ Türkiye’nin ham petrol tedarikinde önemli bir yer tutuyor.
Bayraktar ayrıca, Gabar bölgesinden elde edilen yerli petrol üretiminin Türkiye’nin ihtiyacının %8’ini karşıladığını vurgulayarak, olası bir kriz durumunda alternatif kaynaklarla ikame sağlanabileceğini belirtti. Buna rağmen, petrol fiyatlarındaki artış ithalat maliyetlerini artırarak makroekonomik dengeyi etkileyebilir. Doğal gazda da fiyat yükselişleri yaşanabileceği ancak arzda bir sorun öngörülmediği ifade edildi.
