1 Ekim 2008 sonrası memur olan milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren önemli bir gelişme yaşandı. Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun’un yaptığı açıklamaya göre, bu tarihten sonra memuriyete başlayanların emekli maaşlarında ciddi düşüşler yaşanacak. Söz konusu durumun nedeni ise 2008 yılında yapılan yasal düzenleme.
Türkiye genelinde kamu çalışanı sayısı 5,2 milyonu aşarken, özellikle 1 Ekim 2008 sonrasında göreve başlayan memurlar için endişe verici bir tablo ortaya çıktı. Erdursun’un açıklamasına göre, bu tarihten önce göreve başlayan memurlar 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi iken, sonrasında başlayanlar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında değerlendiriliyor. Bu değişiklik, emeklilik maaşı ve ikramiye hesaplamalarında büyük farklılıklar yaratıyor.
Yeni Sistemde Ek Göstergeler Hesaba Katılmıyor
Eski sistemde memur emeklilik maaşları derece, kademe ve ek göstergelere göre hesaplanırken, yeni sistemde bu unsurlar dikkate alınmıyor. 2008 sonrası memurların emeklilik maaşları tıpkı SSK’lı çalışanlar gibi sadece brüt maaş üzerinden hesaplanıyor. Ancak maaşların önemli bir bölümü ek ödeme olarak verildiğinden, brüt maaş düşük görünüyor ve bu durum emeklilik maaşını doğrudan etkiliyor.
Emekli Maaşı Asgari Ücret Düzeyine Kadar Düşebiliyor
Yeni sistem nedeniyle kamu görevini uzun yıllar sürdüren bir memur, emekli olduğunda asgari ücret seviyesinde maaş alabiliyor. Hatta bazı durumlarda, Hazine desteğiyle tamamlanan en düşük emekli maaşı düzeyine kadar gerileme yaşanabiliyor.
İkramiye Hakları da Kısıtlandı
2008 öncesi memurlar görevden ayrılsalar bile memuriyette geçen süreleri için emekli ikramiyesi alabiliyor. Ancak 2008 sonrası memurlar, görevden ayrılıp başka bir statüde çalışmaları durumunda bu haktan mahrum kalıyor. Ayrıca, istifa eden memurlar 4/C kapsamında isteğe bağlı prim ödeme hakkını da kaybediyor.
Yine bu grupta yer alan memurlar için talep edilen 3600 ek gösterge de sadece aktif görevdeyken ve ikramiye hesaplamalarında etkili oluyor. Emekli maaşına ise hiçbir katkı sağlamıyor. Bu durum, uzun süredir beklenen düzenlemelerin etkisini büyük ölçüde azaltıyor.
Sendikalar Konuya El Attı
Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, özellikle 2008 sonrası memurlar arasında bu konuda farkındalığın çok düşük olduğunu belirterek, ilerleyen yıllarda büyük hayal kırıklıkları yaşanabileceğine dikkat çekti. Erdursun, sendikaların ve ilgili kurumların bu konuda kamuoyu oluşturması ve gerekli yasal düzenlemelerin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini ifade etti.
