Kutup girdabındaki zayıflama, Avrupa’nın uzun yıllardır görmediği ölçüde sert ve yıkıcı bir kışa hazırlanabileceğine işaret ediyor. Türkiye’de ise sekiz il için sarı kodlu kar uyarıları yapılmış durumda. Uzmanlar, özellikle yılbaşından hemen sonra Avrupa’yı etkisi altına alabileceği düşünülen Arktik kökenli aşırı soğuklara dikkat çekiyor.
Soğuk hava dalgası Türkiye genelini olabileceği gibi Isparta'yı da vurması bekleniyor.
Son atmosferik modellemeler, 1978–79 kışında yaşanan ve “asrın kışı” olarak tarihe geçen ekstrem hava koşullarının benzerinin yeniden gündeme gelebileceğini ortaya koyuyor.
Avrupalı meteorologların güncel değerlendirmelerine göre, bu sezon kutup girdabı normalden daha zayıf bir şekilde dönüyor. Bu durum, soğuk havanın kıta boyunca hızla yayılmasına zemin hazırlıyor. Aynı mekanizma, 1978–79’daki tarihî fırtınaların ve aşırı soğukların yaşanmasında da rol oynamıştı.
Noel ve yılbaşı döneminin görece ılıman geçmesi beklenirken, yeni yıl sonrasında şartların hızla değişebileceği ifade ediliyor. Avrupa Meteoroloji Merkezi, yılbaşı sonrası ciddi bir soğuma ihtimalini vurgularken; NOAA, aralık ayında görülen mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklıkların geçici olduğunu ve ilerleyen haftalarda sert bir soğuk dalgasının kaçınılmaz göründüğünü belirtiyor.
Don ve Sis Tehlikesi Yükseliyor
Ocak ayına ilişkin tahminler genel olarak değişken olsa da EFFIS verileri, bazı bölgelerde sıcaklıkların belirgin şekilde düşebileceğini gösteriyor. Özellikle Orta Avrupa’da gece donlarının ve yoğun sisin yolları buzla kaplayabileceği uyarıları yapılıyor.
Kış Ortasında Yeni Risk: Ani Atmosferik Kopmalar
Kış ortasında atmosferde yaşanabilecek ani kırılmaların, Arktik soğuğunu jet akımlarıyla birlikte doğrudan Avrupa’ya taşıyabileceği ifade ediliyor. Bu mekanizma, tarihe geçen birçok ağır kış olayının başlangıcında etkili olmuş durumda.
NOAA’ya göre bu yıl etkisi devam eden La Niña’nın 2026 başlarına kadar sürmesi bekleniyor. Bu süreç özellikle Batı Avrupa’da:
-
Daha düşük sıcaklıkları,
-
Daha yağışlı ve nemli koşulları,
-
Alpler’de yoğun kar yağışı ihtimalinin artmasını
beraberinde getirebilir.
Türkiye İçin “Asrın Kışı” Endişesi
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Türkiye’nin de bu güçlü soğuk dalgasından etkilenebileceğini bildiriyor. Bitlis, Erzurum, Hakkari, Muş, Siirt, Van ve çevre illerde sarı kodlu kar uyarıları yapıldı. Bu bölgelerde kar yüksekliğinin 20–50 cm’ye ulaşması, gece saatlerinde yoğun don ve sisin etkili olması bekleniyor.
“Asrın kışı” olarak adlandırılan bu olası senaryo; yoğun kar nedeniyle ulaşımda ciddi aksamalar, altyapıda don kaynaklı arızalar, enerji nakil hatlarında fırtınadan kaynaklanabilecek kesintiler gibi pek çok riski gündeme getiriyor. Uzmanlar, yaklaşık 46 yıl sonra ilk kez bu kadar geniş çaplı bir soğuk dalgasının kapıda olabileceğini vurguluyor. Doğu illerinin çok daha sert koşullarla karşılaşabileceği, batıda ise ılıman havanın birden keskin sıcaklık düşüşlerine dönüşebileceği belirtiliyor.
Asrın Kışına Karşı Nasıl Hazırlanmalı?
Beklenen ağır kış koşullarına karşı alınması gereken önlemler büyük önem taşıyor:
-
Evlerin yalıtımı güçlendirilmeli.
-
Soba ve bacaların bakımı mutlaka yapılmalı.
-
Dışarı çıkarken çok katlı ve ısı yalıtımlı giysiler tercih edilmeli.
-
Araçlarda acil durum kiti bulundurulmalı.
-
Çiftçiler, erken don uyarılarını takip ederek koruma önlemlerini zamanında almalı.
-
Grip aşıları hızlandırılırken; Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün uyarı sistemleri düzenli olarak kontrol edilmeli.
Doğru hazırlıklarla ağır kış koşullarının yaratacağı riskleri en aza indirmek mümkün. Etkili önlemler sayesinde bu zorlayıcı dönemi daha güvenli ve sorunsuz geçirmek herkes için önem taşıyor.
