Amerika’nın Arkansas eyaletinde “Return to the Land” (Toprağa Dönüş) adlı bir oluşumun, yalnızca beyaz (Avrupa kökenli) kişilere açık olduğunu belirterek kırsal bir arazide yerleşim kurduğu ve benzer projeleri başka eyaletlere de taşımayı planladığı haberleri uluslararası medyada geniş yankı uyandırdı. Bu girişim, hem yerel hem ulusal sivil toplum ve siyasetçilerden sert tepki gördü.
Grup, Kuzeydoğu Arkansas’ın Ozark bölgesinde yaklaşık 150–160 dönümlük (acre) araziler üzerinde “niyetli, kapalı bir topluluk” kurduğunu ve halihazırda birkaç düzine kişinin orada yaşadığını söylüyor. Kurucu liderlerden Eric Orwoll ve Peter Csere’nin isimleri medyada yer aldı; grup, üyelik sürecinde başvuru ve mülakatlarla “Avrupa kökeni” ve “geleneksel” görüşlere sahip adayları seçtiklerini belirtiyor. Kaynak (news.sky.com)
Yerleşimi kuranlar, siyahların ve Yahudilerin girmesine izin vermeyeceklerini söylüyor
Proje, siyahileri, Yahudileri, LGBTQ+ bireyleri ve “Avrupa kökenli olmayan” grupları kabul etmeyeceğini açıkça beyan eden söylemler içeriyor. Bazı haberler ve araştırmalar, grubun Yahudileri “Orta Doğulu köken” nedeniyle buralara uygun görmediğini ve etnik/ateist/mezhepsel kriterlere göre eleme yaptığını aktarıyor. Kaynak(wired.com)
Yasal durum ve resmi tepkiler
Arkansas Başsavcılığı Tim Griffin, olaya ilişkin olarak “ırksal ayrımcılığın Arkansas’ta veya özgür bir toplumda yeri yoktur” şeklinde açıklama yaptı ve ofisinin konuyu incelediğini belirtti; fakat Temmuz 2025 itibarıyla ilk değerlendirmede açık bir yasal ihlal tespit edilmediği yönünde açıklamalar medyaya yansıdı. Öte yandan sivil haklar örgütleri —özellikle Anti-Defamation League (ADL) gibi kuruluşlar— girişimi hem antisemitik hem de medeni haklar yasaları açısından sorunlu bulduklarını ve yerel adli/idari mekanizmaların devreye sokulmasını talep ettiklerini açıkladı.
Grup ne diyor — amaçları ne?
Kurucu isimler yaptıkları bazı röportajlarda “Avrupa mirasını ve geleneksel değerleri korumak” istediklerini belirtiyor; bazı kayıt ve video röportajlarda ise, daha açıkça beyaz milliyetçi söylemler ve etnik ayrımcılığı çağrıştıran ifadeler görüldü. Grup kendisini “özel üyelik kuruluşu” (private membership association) olarak tanımlayıp, bunun hukuki koruma sağladığını savunuyor; eleştirmenler ise bunun ayrımcılığı meşrulaştırma girişimi olduğunu söylüyor.
Tepkiler ve olası sonuçlar
-
Siyasi tepkiler: Hem Demokrat hem Cumhuriyetçi bazı yerel siyasetçiler girişimi kınadı; Missouri gibi diğer eyaletlerde genişleme iddiaları ise başka eyaletlerde de siyasi ve hukuki tartışma başlattı.
-
Sivil toplum: ADL ve diğer sivil haklar kuruluşları projenin ayrımcı olduğunu ve federal/state ayırımcılık yasalarına (Fair Housing Act gibi) takılabileceğini belirtiyor.
-
Hukuki soru işaretleri: Özel üyelik modeli ve mülkiyet hakları ile federal ayrımcılık yasaları arasındaki sınır henüz netleşmemiş; soruşturma ve potansiyel dava ihtimali gündemde.
