Çığlık Terapisi Nedir?
Çığlık terapisi (scream therapy), kişinin bastırılmış duygularını dışa vurmasını sağlayan bir terapi yöntemidir. 1970'lerde Amerikalı psikolog Arthur Janov tarafından geliştirilen bu yöntem, "İlkel Çığlık Terapisi" (Primal Scream Therapy) olarak da bilinir. Janov'a göre, insanlar çocukluk travmalarını bilinçaltına atarak bastırırlar ve bu duygular ilerleyen yıllarda kaygı, depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir. Çığlık atarak bu duyguların serbest bırakılması psikolojik rahatlama sağlayabilir.
Çığlık Terapisinin Faydaları
-
Bastırılmış Duyguları Serbest Bırakır: Bastırılmış öfke, stres ve kaygılar zamanla hem zihinsel hem de bedensel sağlık üzerinde yük oluşturabilir. Çığlık atarak bu duyguların dışa vurulması kişinin kendini daha hafif hissetmesine yardımcı olabilir.
-
Endorfin Salgılanmasını Artırır: Bağırma sırasında vücut, mutluluk hormonu olarak bilinen endorfin salgılar. Bu da kişinin kendini daha huzurlu ve enerjik hissetmesini sağlar.
-
Kas Gerginliğini Azaltır: Stres, vücutta kas gerginliğine yol açabilir. Çığlık atmak bu gerilimi boşaltarak kasların rahatlamasına yardımcı olur.
-
Solunumu Düzenler ve Oksijen Alımını Artırır: Bağırmak, derin nefes almayı teşvik eder ve vücudun daha fazla oksijen almasını sağlar. Bu da zihinsel netliği artırabilir ve kaygıyı hafifletebilir.
Çığlık Terapisi Zararlı mı?
Her ne kadar bazı kişiler için faydalı olduğu düşünülse de, çığlık terapisinin bazı riskleri de vardır:
-
Ses Tellerine Zarar Verebilir: Uzun süreli veya aşırı yüksek sesle bağırmak, ses tellerinde tahrişe yol açabilir.
-
Kaygıyı Artırabilir: Eğer kişi, bağırma sırasında eski travmalarını hatırlayarak aşırı duygusal bir yoğunluk yaşarsa, bu durum kaygıyı tetikleyebilir.
-
Çevreyi Rahatsız Edebilir: Uygun bir ortam seçilmezse, çevredeki insanlar için rahatsız edici olabilir.
Çığlık Terapisi Bilimsel Olarak Kabul Ediliyor mu?
Modern psikoloji, ilkel çığlık terapisinin bilimsel bir tedavi yöntemi olduğunu desteklememektedir.
Zürih Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nden Prof. Sascha Frühholz, çığlık terapisinin zihinsel ve psikolojik bozuklukların tedavisinde herhangi bir olumlu etkisi olduğuna dair bilimsel bir kanıt olmadığını belirtmiştir. Frühholz, öfkenin sürekli dışa vurulmasının terapötik bir etkisi olmadığı gibi, tam tersine olumsuz sonuçlar doğurabileceğini ifade etmiştir.
Birmingham Şehir Üniversitesi'nden Dr. Rebecca Semmens-Wheeler ise çığlık terapisinin ruh sağlığı açısından uzun vadeli faydalar sağladığına dair çok az kanıt bulunduğunu ve çığlık atmanın "savaş ya da kaç" mekanizmasını tetikleyerek adrenalin ve kortizol seviyelerini artırabileceğini söylemiştir.
Çığlık terapisi bazı kişiler için kısa vadeli rahatlama sağlayabilir, ancak uzun vadeli faydaları konusunda bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Uzmanlar, kanıta dayalı psikoterapi yöntemlerinin daha güvenilir ve etkili olduğunu belirtmektedir. Çığlık terapisini denemek isteyen bireylerin, olası riskleri göz önünde bulundurması ve bir uzmana danışması önerilir.
