Dürzilik Nedir, Dürzi Kimdir?
Dürzilik, 11. yüzyılda ortaya çıkan ve Şii İslam’ın İsmaili kolundan ayrılarak özgün bir inanç sistemine dönüşen dini-felsefi bir topluluktur. Bu inanca bağlı kişilere "Dürzi" denir. Dürziler, kendilerini “el-Muvahhidûn” yani “Birliği Savunanlar” olarak tanımlarlar. Dürzilik adını, inancın yayılmasında etkili olan Muhammed bin İsmail ed-Derezi’den alır.
Tarihsel kökenleri Arabistan’a uzanan Dürzi toplulukları zamanla Irak, Mısır ve Suriye gibi bölgelere yayılmıştır. İlk dönemlerde Müslüman olan bu topluluklar, Fatımi halifesi el-Hâkim bi-Emrillah döneminde farklı bir inanç yoluna girmişlerdir.
Dürziler Neye İnanır?
Dürzi inancının merkezinde Tanrı’nın insan suretinde yeryüzünde göründüğü düşüncesi yer alır. Bu görüşe göre, Tanrı’nın son tecellisi Fatımi Halifesi el-Hâkim bi-Emrillah’tır. Onun en yakınındaki kişi olan Hamza bin Ali ise bu inancın peygamberi olarak kabul edilir.
Dürzilikte reenkarnasyon, yani ruhun bir bedenden diğerine geçmesi inancı oldukça önemlidir. Dürzilerin dini öğretisinin büyük kısmı sır olarak saklanır ve yalnızca bu yolda ilerleme kaydedenlere açıklanır. Bu yönüyle Dürzilik, dışa kapalı mistik bir inanç sistemi olarak tanımlanır.
Dürzi İbadet Anlayışı ve Dinî Uygulamalar
Dürzilik, tek tanrılı bir inanç sistemidir ancak klasik İslam inançlarından ayrılır. Kurban kesme, oruç tutma, hac gibi ibadetler Dürzilikte yer almaz. Kutsal metinleri, ibadet biçimleri ve inanç esasları sadece inançta ileri düzeye gelmiş olan “âkıl” bireylerle paylaşılır; toplumun geri kalanı bu bilgilerden haberdar edilmez.
Dürzilik; Yahudilik, Hristiyanlık, İslam ve antik Yunan felsefesi gibi çeşitli kaynaklardan etkilenmiş, fakat kendi içinde özgün kurallar ve ahlaki ilkeler geliştirmiştir.
Dürziler Nerelerde Yaşar?
Günümüzde Dürziler en yoğun olarak Lübnan’da yaşamaktadır. Bunun yanı sıra Suriye’nin Süveyda bölgesi başta olmak üzere İsrail ve Ürdün’de de önemli Dürzi toplulukları bulunur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Latin Amerika gibi farklı coğrafyalara da dağılmış küçük Dürzi diasporaları mevcuttur.
Dürzilerin ana dili Arapçadır. Ancak yaşadıkları ülkelerde Fransızca, İbranice ve İngilizce gibi farklı dilleri de konuşmaktadırlar.