Veli-Der Antalya Şube Başkanı Tülin Koç, Türkiye’de çocukların sosyal politikaların eksikliği ve kamu hizmetlerinin gerilemesi nedeniyle sistematik biçimde yoksulluğa, eğitimsizliğe ve madde bağımlılığına sürüklendiğini belirtti. Eğitimde yaşanan bu kriz, toplum genelinde büyük bir endişe yaratırken, Koç acil ve yapısal müdahale çağrısında bulundu.
Antalya’da düzenlenen basın toplantısında konuşan Koç, okul çevrelerinde madde kullanım yaşının 9’a kadar düştüğünü ve bu durumun ailelerde ciddi tedirginliğe yol açtığını ifade etti. Eğitimde yaşanan sorunların yalnızca bireysel değil, aynı zamanda toplumsal bir çöküşün ve siyasi tercihlerle şekillenen sistemsel bir krizin yansıması olduğunu vurguladı.
“Çocuk Hakları Evrensel Bildirgesi’ne göre 0 ile 18 yaş aralığındaki her birey çocuktur. Bu yaş grubunda karşılaşılan travmalar, ihmal, yoksulluk ve riskli davranışlar çocukların psikolojik gelişimini doğrudan etkiler” diyen Koç, Türkiye’deki mevcut sosyal politikaların çocukları sistem dışına ittiğine dikkat çekti.
"Eğitime Erişim Geriliyor, Açık Lise Sayısı Artıyor"
VELİ-DER Antalya Şube Başkanı Tülin Koç, 2023-2024 eğitim-öğretim döneminde örgün eğitimin dışında kalan çocuk sayısının 612 bini aştığını ve bu sayının bir önceki yıla göre %38 arttığını açıkladı. Koç, okul öncesi eğitimdeki öğrenci sayısının da azaldığını belirtti:
“Okul öncesi eğitimde öğrenci sayısı 2 milyon 55 binden 1 milyon 954 bine düştü. Bu durum, devlet anaokullarında katkı payı talep edilmesiyle yakından ilişkilidir. Taşımalı eğitim sisteminin kaldırılması, kırsal bölgelerdeki çocukları okulsuz bıraktı. Servis ücretini karşılayamayan aileler çocuklarını okula gönderemiyor.”
Ortaöğretimde okullaşma oranının %88’e kadar gerilediğini ifade eden Koç, çocukların açık lise sistemine yönelmesinin eğitimle bağlarının zayıfladığını gösterdiğini söyledi. UNICEF’in 15 yaş grubu çocuklarla ilgili yaşam memnuniyeti araştırmasında, Türkiye’nin 41 ülke arasında son sırada yer aldığını da hatırlattı.
“Kriz Derinleşiyor, Çözüm Siyasi İrade ile Mümkün”
Koç, eğitimdeki bu kriz ortamının ancak güçlü bir siyasi irade ve toplumsal duyarlılıkla çözülebileceğini vurgulayarak şu önerilerde bulundu:
-
Tüm eğitim kurumlarında ücretsiz, erişilebilir ve nitelikli eğitim sağlanmalı.
-
Ücretsiz okul yemeği ve temiz suya erişim temel hak olarak sunulmalı.
-
Çocuklara özel rehabilitasyon ve detoks merkezleri kurulmalı.
-
Ruh sağlığı hizmetleri güçlendirilmeli, damgalama ve ayrımcılık önlenmeli.
-
Aile destek programları yaygınlaştırılmalı; çocuk işçiliği ve çocuk evliliği engellenmeli.
-
Spor, sanat ve yaşam becerileri programları yaygınlaştırılmalı.
-
Yerel yönetimler güvenli yaşam alanları sunmalı, toplumsal katılım teşvik edilmeli.
“Çocuk hakları sözleşmesi eksiksiz uygulanmalı, yaşam, eğitim ve sağlık hakkı güvence altına alınmalıdır” diyen Koç, çocukların suça sürüklenmeden önce sosyal hizmetlerle desteklenmesi gerektiğinin altını çizdi.
VELİ-DER olarak çocukların kaybolan çocukluğunu ve eğitim hakkını geri kazanıncaya kadar mücadelelerini sürdüreceklerini belirten Koç, acil eylem planlarının hayata geçirilmemesi durumunda daha derin toplumsal sorunlarla karşı karşıya kalınacağını sözlerine ekledi.
