Isparta’da bir pide salonunun içinde bulunan mezarın fotoğrafları sosyal medyada gündem oldu. Tarihçi Bekir Manav, çok konuşulan bu mezarın sandıldığı gibi “Ayırt Dede”ye ait olmadığını, hatta Ayırt Dede isimli kişinin bu mezarla hiçbir ilgisinin bulunmadığını söyledi.
“BU MEZAR AYIRT DEDE’YE AİT DEĞİL”
Manav, resmi kayıtlarda mezarın Ayırt Dede olarak yazıldığını fakat bunun hatalı bilgi olduğunu aktardı.
Rivayetlere göre Ayırt Dede’nin mezarı yakınlarda bulunuyor, bu mezar ise onun kardeşine ait olabilir. Ancak bununla ilgili kesin bir bilgi yok.
KAYITLAR MEZARIN YENİ OLDUĞUNU GÖSTERİYOR
Tarihçi Manav’a göre, bu mezarın geçmişi 100–150 yıldan fazla değil. Çünkü:
• Isparta’nın iki asır önceki kayıtlarında böyle bir isim yok.
• Böcüzade Tarihi’nde Ayırt Dede’den bahsedilmiyor.
• Konya Vilayeti salnâmelerinde (1860 sonrası) Isparta’daki türbeler tek tek yazılı, fakat Ayırt Dede yok.
Bu da mezarın eski bir türbe değil, yakın tarihte yapılmış bir mezar olduğunu ortaya koyuyor.
PİDE SALONUNUN BULUNDUĞU YER ESKİ BİR MEZARLIKTI
Manav, pide salonunun bulunduğu bölgenin geçmişte Kemiklik Mezarlığı olduğunu hatırlattı.
Bu mezarlık, imar çalışmaları sırasında tamamen kaldırıldı, tüm mezarlar düzleştirildi ve yerine binalar yapıldı.
“O dönem mezarlar tek tek ayrılmadı. Eğer ayrılmış olsaydı bugünkü Hacı Abdi Ağa’nın mezarı da kaybolmazdı” dedi.
Bu nedenle pide salonundaki mezarın, mezarlık kaldırıldıktan sonra bölgede kalan bir aile mezarı olma ihtimali yüksek.
MEZARDA YATAN KİŞİ ÜNLÜ BİRİ OLSAYDI KAYITLARDA OLURDU
Manav, mezarda yatan kişinin önemli bir din büyüğü, şeyh ya da tanınmış biri olmadığını belirterek:
“Önemli bir zat olsaydı taşı olurdu, ismi kayıtlara geçerdi. Bu mezarın kim olduğu hiçbir şekilde bilinmiyor” diye konuştu.
“Ayırt” kelimesinin de bir isim olmadığını, halk arasında sonradan uydurulduğunu söyledi.
İSPARTA’DA BİRÇOK MEZARLIK KAYBOLDU
Manav, Isparta’nın tarih boyunca çok sayıda mezarlığa sahip olduğunu ancak zamanla çoğunun kaldırıldığını da hatırlattı:
• Cumhuriyet İlkokulu bölgesi
• Iyaş Oteli–Valilik hattı
• Bey Hamamı–Ordu Evi arkası
• Hastane Caddesi
• ITKM alanı
• Fevzipaşa Okulu altı
• Kaymakkapı Meydanı–Mimar Sinan Camii çevresi
• Kaltakçı, Ulu Cami, Şafak, Kemiklik, Keçeci, Araplar, Aldan Efendi, Tekke, Hacı Abdi Mezarlıkları
Manav, “Isparta 800 yıldır Müslüman yerleşimi. Bu kadar insanın nereye gömüldüğünü düşününce bu mezarlık yoğunluğu normal” dedi.
“BATIL İNANÇLARA MEYDAN VERMEYELİM”
Son olarak Manav, bu mezarın kim olduğunun bilinmemesi nedeniyle halk arasında yanlış inanışların oluştuğunu belirterek:
“Kayıtların olmadığı yerde insanlar kendilerince isim uydurmuş. Bu mezarın Ayırt Dede ile ilgisi yok. Bilimsel bilgilere dayanmak gerek” ifadelerini kullandı.
