Kanserde Erken Teşhis İçin Yeni Dönem: Yanak Sürüntüsü

Yeni NanoSeq testi, sağlıklı dokulardaki gen mutasyonlarını tespit ederek kanser öncesi riskleri ortaya çıkarıyor. Araştırmacılar, basit bir yanak sürüntüsü kullanarak sağlıklı dokularda gizlenen gen mutasyonlarını tespit eden NanoSeq yöntemi ile kanserin erken teşhisi için umut verici bir araç geliştirdi. Çalışmada 340.000’den fazla mutasyon incelendi ve bazı mutasyonların gelecekte “ölçülebilir kanser riski göstergeleri” olarak kullanılabileceği vurgulandı.Wellcome Sanger Enstitüsü öncülüğünde, King’s College London’daki TwinsUK çalışması ile iş birliği yapan ekip, genetik değişiklikleri benzeri görülmemiş bir doğrulukla incelemeyi sağlayan nanorate dizileme (NanoSeq) yöntemini geliştirdi. Uzmanlar, genellikle yaşlanma, sigara ve aşırı alkol tüketimi sonucu ortaya çıkan bu mutasyonların haritalanmasının, kanser riskini ölçmede ve erken önlem almada önemli rol oynayabileceğini belirtiyor. Sağlıklı dokularda oluşan somatik mutasyonlar, çoğu zaman zararsızdır. Ancak bazı mutasyonlar hücrelere büyüme avantajı sağlayarak klonlaşmalarına neden olur ve bu klonlar kanserin en erken evrelerini oluşturabilir. Çalışmada, TwinsUK projesine katılan 1.042 kişinin yanak sürüntüsü ve 371 kan örneği NanoSeq yöntemiyle analiz edildi. Katılımcıların yaşları 21 ile 91 arasında değişirken, sigara içenler, içmeyenler ve farklı düzeylerde alkol tüketenler de incelendi.Sonuçlarda, yanak hücrelerinde 340.000’den fazla mutasyon tespit edildi. Bunların 62.000’den fazlası kansere yol açtığı bilinen genlerde, 49 gen ise hücrelere büyüme avantajı sağlayan mutasyonlar içeriyordu. Nature dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, yaşlanma, sigara ve alkol tüketimi, dokulardaki mutasyon örüntülerini doğrudan etkiliyor. Örneğin, sigara içenlerde NOTCH1 geninde daha fazla mutasyon gözlenirken, aşırı alkol tüketenlerde farklı DNA değişim kalıpları görüldü.Dr. Federico Abascal (Wellcome Sanger Enstitüsü), “Çalışma, yaşlanma, sigara, alkol ve diğer risk faktörlerinin insan dokusundaki somatik mutasyon birikimini en kapsamlı şekilde ortaya koyuyor. Bu mutasyon örüntüleri, gelecekte kanser riskini ölçmede kullanılabilir ve erken, etkili müdahalelere kapı aralayabilir,” dedi.Dr. Inigo Martincorena ise, “NanoSeq ile sağlıklı bireylerden invaziv olmayan doku örnekleriyle somatik mutasyonları inceleyebiliyoruz. Bu, popülasyondaki mutajenik ve kanserojen maruziyetleri belirlemede önemli bir adım. Ayrıca kanser önleyici ilaçların keşfine de katkı sağlayabilir,” açıklamasında bulundu.