Avrupa’da milyonlarca tüketicinin heyecanla beklediği Kara Cuma indirimleri bu yıl da büyük tartışmalarla gündemde. Fransa’nın önde gelen tüketici dernekleri, dev kampanyaların büyük bölümünün gerçek indirim değil, manipüle edilmiş fiyat oyunları olduğunu söylüyor.

UFC-Que Choisir Direktörü Grégory Caret, Kara Cuma’yı “gerçek fırsatlardan çok yanıltıcı satışların yoğunlaştığı bir dönem” olarak tanımlayarak kritik bir uyarı yaptı:

“%50 – %40 indirim görürseniz, bu büyük ihtimalle sahte bir promosyondur.”

İndirim Var Gibi Gösterilen Asıl Oyun: Referans Fiyat Manipülasyonu

AB’nin Omnibus Direktifi gereği, perakendecilerin son 30 gün içindeki en düşük fiyatı referans olarak göstermesi zorunlu. Ancak birçok satıcı bu kuralı bilerek es geçiyor.

UFC-Que Choisir’in yaptığı denetimlerde çarpıcı örnekler yer alıyor:

  • Bir çamaşır makinesinin “349,99 €” olan sözde eski fiyatı, 30 günlük süre boyunca yalnızca 18 gün kullanılmış.

  • Bazı mağazalar “orijinal fiyat” yerine rakiplerin en yüksek fiyatını gösteriyor.

  • Kimi yerlerde ise vitrinde gördüğünüz “eski fiyat”, gerçekte hiçbir zaman uygulanmamış bir rakam.

Tüketici derneği avukatı Olivier Gayraud, bunun nedenini şöyle açıklıyor:
“Yüksek referans fiyatı = büyük indirim = tüketici için daha güçlü satın alma baskısı.”

Dolandırıcılar İçin Altın Fırsat: Var Olmayan Ürünler, Sahte Siteler

Kara Cuma yalnızca perakendecilerin değil, dolandırıcıların da mevsimi.

Fransız siber güvenlik platformu Cybermalveillance.gouv.fr Başkanı Jérôme Notin, Kara Cuma döneminde dolandırıcıların başarı oranının belirgin şekilde arttığını söylüyor.

Bankacılık verileri de aynı şeyi gösteriyor:

  • Geçen yıl Kara Cuma – Siber Pazartesi döneminde alışveriş dolandırıcılığı %22 arttı.

  • Mağdurların ortalama kaybı: 970 sterlin.

En yaygın tuzaklar:

  • Sahte kargo mesajları
    “Teslimat askıya alındı – 1,99 € ödeme yapın” gibi linkler kişisel ve finansal bilgileri çalıyor.

  • Gerçek sitelerin kopyaları
    Tasarım birebir aynı, ödeme sayfası ise dolandırıcıya bağlı.

  • Yapay zeka ile hazırlanan profesyonel kimlik avı mesajları
    Artık yazım hatası yok; dolandırıcı mesajlar “kusursuz”.

Notin’in uyarısı ise oldukça net:
“Bankalar bu dolandırıcılık türlerinde para iadesi konusunda çok isteksiz.”

Uzmanlardan Kara Cuma’da Dolandırılmamak İçin 3 Altın Tavsiye

1. ACELE ETMEYİN — ‘ÖDE’ BUTONUNA BASMADAN ÖNCE DURUN

Eğer bir üründe aşırı iyi bir teklif görüyorsanız (%70, %80 gibi):

  • Ya referans fiyat şişirilmiştir,

  • Ya da site tamamen sahte olabilir.

Gerçek fırsatlar vardır, ancak kolay bulunmaz.

2. SÖYLENEN FİYATA İNANMAYIN — KENDİNİZ KARŞILAŞTIRIN

Bir indirim gerçekten var mı anlamanın tek yolu:

  • Ürün kodunu kopyalayın.

  • Arama motoruna yapıştırın.

  • En az birkaç fiyat karşılaştırma sitesi kullanın.

Çoğu zaman “eski fiyat” ve “yeni fiyat” arasındaki farkın hiç de anlatıldığı kadar büyük olmadığını göreceksiniz.

3. MESAJLARDAKİ LİNKLERE ASLA TIKLAMAYIN

Eğer bir mesaj size:

  • Teslimat,

  • Ek ücret,

  • Bekleyen paket,

  • Hesap doğrulama

gibi gerekçelerle link gönderiyorsa:

Tıklamayın.

Yapmanız gereken:

  • Sitenin adını kendiniz Google’a yazmak,

  • Yorumlara ve önceki şikâyetlere bakmak.

Gerçek siteye şüpheli link üzerinden değil, kendiniz girin.

Kara Cuma Fırsat mı, Tuzak mı?

Gerçek bir indirim yakalamak mümkün, ancak uzmanlar bu dönemde şüpheci olmanın en güçlü savunma olduğunu vurguluyor.
Perakendecilerin fiyat oyunları, dolandırıcıların profesyonel yöntemleri ve yapay zekâ destekli sahte mesajlar göz önüne alındığında, Kara Cuma’da en büyük indirim çoğu zaman olmayan indirimdir.

Dikkatli olun, karşılaştırın, acele etmeyin — ve cüzdanınızı koruyun.

Kaynak: HABER MERKEZİ