Türkiye’de son 60 yılda yağış miktarlarında belirgin bir düşüş yaşandı. Uzmanlar, bu durumun ekosistem üzerinde ciddi etkiler yarattığını ve eğer önlem alınmazsa gelecekte su kıtlığı ve gıda güvenliği sorunlarını beraberinde getireceğini belirtiyor.
Yağışlardaki Azalma ve Bölgesel Farklılıklar
Meteorolojik verilere göre, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Ege bölgelerinde yağış miktarları uzun yıllar ortalamasının %40-60 altında seyretti. Bu durum kuraklık riskini artırırken, su kaynaklarının azalmasına da yol açıyor. Karadeniz Bölgesi ise görece daha fazla yağış alsa da düzensiz yağışlar sel ve taşkın risklerini yükseltiyor.
Ekosistem Üzerindeki Etkiler
-
Tarımsal Verimlilikte Düşüş: Azalan yağış ve artan sıcaklıklar tarımı olumsuz etkiliyor. Sulama ihtiyacının artması ve bitki hastalıklarının yayılması, tarım verimliliğini düşürüyor.
-
Su Kaynaklarının Azalması: Yeraltı su seviyeleri düşüyor, su kalitesi bozuluyor. Kişi başına düşen su miktarının 2040’larda kritik seviyelere gerilemesi bekleniyor.
-
Biyolojik Çeşitliliğin Azalması: Sulak alanların kaybı ve habitat tahribatı, birçok türün yaşam alanını daraltıyor ve ekosistem dengesini tehdit ediyor.
-
Deniz Ekosistemlerinde Değişim: Marmara Denizi’nde mikroskobik hayvanlar olan zooplanktonların sayısındaki değişim, besin zincirinin üst halkalarını etkileyerek ekosistem dengesini bozuyor.
Gelecekte Bizi Bekleyen Tehditler
Uzmanlar, mevcut eğilim devam ederse Türkiye’yi şu sorunların beklediğine dikkat çekiyor:
-
Kuraklık ve su kıtlığı
-
Tarımda verim kaybı ve gıda güvenliği sorunları
-
Biyolojik çeşitlilikte azalma
-
Ekosistem hizmetlerinde bozulma
Uzmanlardan Uyarı
İklim değişikliğine bağlı yağış azalmalarıyla mücadele etmek ve su kaynaklarını sürdürülebilir şekilde yönetmek, Türkiye için büyük önem taşıyor. Uzmanlar, toplumsal farkındalığın artırılması ve etkili politikaların geliştirilmesini tavsiye ediyor.
