Türkiye’de yer altı kaynaklarının çıkarılması ve işletilmesine ilişkin düzenlemeler 3213 sayılı Maden Kanunu ile yürütülüyor. Söz konusu yasa, maden arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, devletin ve özel sektörün sorumlulukları ile çevre ve iş güvenliği yükümlülüklerini belirliyor.
Ancak madencilik faaliyetlerinin doğa üzerindeki etkileri uzun süredir tartışma konusu. Özellikle açık ocak işletmeleri ve kimyasal kullanılan maden sahalarının çevreye ciddi zarar verdiği belirtiliyor.
Uzmanlara göre madenciliğin başlıca olumsuz etkileri şunlar:
- Ormansızlaşma ve habitat kaybı: Maden sahaları için ağaçlar kesiliyor, yaban hayatı zarar görüyor.
- Toprak ve arazi bozulması: Açılan büyük çukurlar nedeniyle tarım alanları yok oluyor.
- Su kaynaklarının kirlenmesi ve azalması: Siyanür ve ağır metallerin sulara karışması büyük risk oluşturuyor.
- Hava kirliliği: Toz ve patlatma gazları, solunum yolu hastalıklarını tetikliyor.
- Ekosistem tahribatı: Biyoçeşitlilik azalıyor, bazı türlerin yaşamı tehlikeye giriyor.
- Atık sorunu: Maden atıkları uzun yıllar boyunca çevre kirliliğine neden olabiliyor.
Maden Kanunu, çevre ve iş güvenliğine ilişkin yükümlülükler içerse de, çevre örgütleri uygulamada denetimlerin yetersiz kaldığını savunuyor.