Roma İmparatorluğu’nun ilk imparatoru Augustus’un hayatını ve başarılarını anlattığı “Res Gestae Divi Augusti” yazıtının bilinen üç kopyasından biri Yalvaç’ta ortaya çıkarıldı.
M.Ö. 27 – M.S. 14 yılları arasında hüküm süren Augustus, hayatı boyunca yaptığı işleri, kazandığı zaferleri ve yürüttüğü bayındırlık projelerini kendi ağzından anlattığı metni “Anıtsal Kitabe” hâline getirmişti. Yazıtın aslı Roma’daki anıt mezarında bulunurken, zamanla kayboldu.
Arkeoloji dünyasında “Res Gestae” olarak bilinen eser, dört bölüm ve 35 paragraf şeklinde düzenlenmişti.
İlk bölüm Augustus’un politik kariyerini; ikinci bölüm yurttaşlarına ve askerlerine yaptığı bağışları ve bayındırlık işlerini; üçüncü bölüm askeri faaliyetlerini ve dördüncü bölüm ise yönetimdeki durumunu özetliyor.
Bayındırlık projeleri için kendi servetinden yaptığı harcamanın toplam 600 milyon Denarius olduğu belirtiliyor. Yazıtın bilinen üç kopyası da Anadolu’da bulunuyor.
Bunlardan ilki Ankara’daki Augustus Tapınağı’nda, ikincisi Uluborlu’daki Apollonia antik kentinde ve üçüncüsü de Yalvaç’taki Pisidia Antiokheia antik kentinde ele geçirildi.
Yalvaç’ta bulunan yazıt parçaları, Tiberius Meydanı kazıları sırasında, Augustus Tapınağı’na giriş sağlayan anıtsal kapının kalıntıları arasında bulundu.
Küçük harflerle yazılan Latince yazıt, tapınağa gelenlerin okuyabileceği bir yükseklikte yerleştirilmişti. 1924’te yapılan kazılarda ortaya çıkarılan parçalar, günümüzde Yalvaç Müzesi Klasik Salonu’nda sergileniyor.
Uzmanlar, Yalvaç’ta bulunan nüshanın Latince olmasının, kentin resmi dilinin Latince olduğunu ve Roma egemenliğinin gücünü yansıttığını belirtiyor.
Yalvaç, tarihi mirasıyla her dönemde öne çıkarken, Augustus’un vasiyetini içeren yazıt da kentin tarihsel önemine dikkat çekiyor.
