Cumartesi gecesi Güneş’te, M8.2 seviyesinde güçlü bir patlama meydana geldi. Bu tür patlamalar, Güneş’teki orta şiddetli olaylar arasında yer alsa da, M sınıfının en üst seviyesine ulaşması dikkat çekti. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), bu düzeydeki patlamaların güçlü Güneş fırtınalarına yol açabileceği uyarısında bulundu.
Patlamanın, “AR14100” olarak adlandırılan Güneş lekesi bölgesinde gerçekleştiği bildirildi. Güneş lekeleri, manyetik yoğunluğun yüksek olduğu, bu nedenle yıldız yüzeyinin diğer bölgelerine göre daha soğuk ve koyu görünen alanlar olarak biliniyor. Bu bölgeler, aynı zamanda yoğun manyetik aktivite nedeniyle sıklıkla patlamaların yaşandığı noktalar.
1 Haziran’da Dünya’yı Vurabilir
Patlamayla birlikte uzaya savrulan koronal kütle atımı (CME) olarak bilinen radyoaktif parçacık dalgasının 1 Haziran’da Dünya’ya ulaşması bekleniyor. Bu, özellikle yüksek ve orta enlemlerde güçlü jeomanyetik fırtına olasılığını gündeme getiriyor.
G4 Seviyesinde Fırtına Bekleniyor
NOAA’ya bağlı Uzay Hava Tahmin Merkezi, CME'nin etkisiyle 1 ve 2 Haziran’da G4 düzeyinde (şiddetli) bir güneş fırtınasının meydana gelebileceği uyarısında bulundu. Bu tür bir fırtına; elektrik iletim sistemlerinde dengesizlik, voltaj dalgalanmaları, uydularda arızalar, GPS sinyallerinde sapmalar ve radyo iletişiminde kesintilere neden olabilir.
Uzay havası uzmanı Dr. Tamitha Skov, fırtınanın ilk etkisinin iletişim sistemlerinde hafif gecikmelere yol açabileceğini, ancak 2 Haziran itibarıyla jeomanyetik etkinin artarak G4 seviyesine ulaşabileceğini ifade etti.
Aurora Türkiye’ye Uzanabilir mi?
Bu düzeydeki bir fırtınada, Kanada, Kuzey Avrupa ve Rusya dışında Almanya, İngiltere ve ABD’nin kuzeyinde de kutup ışıkları görülebiliyor. Hatta geçen yıl yaşanan benzer bir fırtınada Türkiye’nin kuzey bölgelerinde zayıf aurora oluşumlarına dair raporlar alınmıştı. Ancak bu gözlemler resmi olarak doğrulanmamıştı.
Dr. Skov’a göre bu seviyede bir fırtına, kutup ışıklarının orta enlemlere kadar inebileceği anlamına geliyor. “Önümüzdeki birkaç gün boyunca hem gündüz hem gece tarafında radyo bantlarında periyodik parazit ve kesintiler yaşanabilir” diyen Skov, amatör telsiz operatörlerini, GPS kullanıcılarını ve hava araçlarıyla çalışan pilotları dikkatli olmaları konusunda uyardı.
Güneş, Solar Maksimum’da
NASA ve NOAA, kısa süre önce Güneş'in "solar maksimum" evresine girdiğini duyurdu. Bu dönem, Güneş'in yaklaşık 11 yıl süren aktivite döngüsünün en hareketli evresi olarak biliniyor. Solar maksimum sırasında Güneş lekeleri artar, patlamalar sıklaşır ve Güneş fırtınalarının sayısı yükselir.
2019 yılında başlayan 25. döngünün zirvesine yaklaşılan bu günlerde, Dünya’nın daha düşük enlemlerinde bile kutup ışıklarının gözlemlenmesi mümkün hale gelebilir.
Kaynak: Euronews
