Termal Şok Ne Anlama Geliyor?
Termal şok, bir maddenin çok kısa bir zaman dilimi içinde ani sıcaklık değişimine maruz kalmasıyla oluşur. Örneğin, çok sıcak bir ortamdan ani şekilde serin bir ortama geçiş veya tam tersi durumda malzemelerde ya da canlılarda ciddi stres oluşabilir.
Bu ani sıcaklık farkı, özellikle cam, seramik, metal ve elektronik cihazlarda çatlama, kırılma ya da iç yapının bozulması gibi sonuçlar doğurabilir. Isıya duyarlı maddelerde iç ve dış yüzeylerin aynı hızda genleşememesi, malzemenin mukavemetini kaybetmesine neden olur.
Günlük Hayatta Karşımıza Nasıl Çıkar?
Evde sıcak suyu soğuk bir cam bardağa döktüğünüzde çatlamasını hiç fark ettiniz mi? Bu basit olay, termal şokun en bilinen örneklerinden biridir. Benzer şekilde, dışarıda sıcakta bırakılan bir cep telefonu ya da bilgisayar, soğuk bir odaya alındığında iç devrelerinde hasar oluşabilir.
İnsan Sağlığına Etkisi
Termal şok sadece eşyalarda değil, insan vücudunda da ani tepkilere neden olabilir. Aşırı sıcak bir ortamdan klimalı bir mekâna giren kişide damarların hızlı daralması sonucu baş dönmesi, bayılma, bulantı, kalp ritminde hızlanma gibi belirtiler görülebilir.
23 Temmuz 2025’te İstanbul’da hissedilen 56 derecelik sıcaklık nedeniyle uzmanlar, serin iç mekânlara ani geçişlerin sağlık açısından riskli olabileceğini vurguladı.
Hangi Eşyalar Risk Altında?
Termal şoka karşı en savunmasız olan materyaller şunlardır:
-
Cam ürünler (bardak, pencere camı)
-
Seramik malzemeler
-
Metal yapılar
-
Elektronik cihazlar (telefon, bilgisayar, televizyon)
Özellikle bu malzemeleri aniden ısıya veya soğuğa maruz bırakmak, hem kullanım ömrünü kısaltır hem de ani arızalara neden olabilir.
Uzman Tavsiyesi:
Sıcak havalarda cihazlarınızı doğrudan güneş altında bırakmayın ve ani sıcaklık geçişlerinden kaçının. Aynı şekilde, klimalı ortamlara girmeden önce vücudunuzu birkaç dakika serinletmeye çalışmak da sağlık açısından faydalı olabilir.