Türkiye, sahip olduğu doğal göllerle ekosistem açısından zengin bir coğrafyaya sahip. Devlet Su İşleri’nin (DSİ) verilerine göre ülkede yaklaşık 320 doğal göl bulunuyor. Ancak uzmanlar, son yıllarda bu göllerin büyük bölümünün ciddi kuruma tehlikesiyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekiyor.
186 Göl Kayboldu
Araştırmalara göre, son 60 yılda Türkiye’deki 240 gölden 186’sı tamamen kurudu. Özellikle Göller Yöresi’nde yer alan küçük göllerin büyük bir kısmı artık haritalardan silinmiş durumda. Bir zamanlar doğa turizminin gözdesi olan Meke, Hotamış, Avlan ve Akşehir gölleri ise tamamen kuruyarak ekosistemlerini kaybetti.
Tehlike Altındaki Büyük Göller
Kuruyan göllerin yanında hâlen varlığını sürdüren birçok büyük göl de kritik eşikte. Uzmanlar, Türkiye’nin en büyük tatlı su kaynaklarından Beyşehir ve Eğirdir göllerinde su seviyelerinin yıllar içinde hızla azaldığını belirtiyor.
Benzer şekilde Burdur Gölü’nün büyük bölümü çekildi, Salda Gölü ise turizm ve su kullanım baskısı nedeniyle alarm veriyor.
Neden Kuruyorlar?
- Bilim insanlarına göre göllerin kurumasında birden fazla etken rol oynuyor:
- İklim değişikliğine bağlı artan sıcaklık ve azalan yağışlar,
- Tarımda kullanılan aşırı su çekimi,
- Baraj ve gölet projeleriyle göllere giden suyun kesilmesi,
- Yeraltı suyu tüketimi ve yanlış sulama yöntemleri,
- Çevresel kirlilik ve plansız yapılaşma.
Sonuçları Ağır
Göllerin kuruması sadece su kaybı anlamına gelmiyor. Biyoçeşitlilik yok oluyor, tarımsal üretim zarar görüyor, yerel iklim dengesi bozuluyor. Ayrıca turizm gelirleri azalırken, göl çevresinde yaşayan halk da ekonomik kayba uğruyor.
Uzmanlardan Çağrı
Uzmanlar, göllerin korunması için sürdürülebilir su yönetimi politikalarının hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor. Damla sulama gibi modern sulama tekniklerinin yaygınlaştırılması, göl çevresinde yapılaşmanın kontrol altına alınması ve gölleri besleyen yeraltı sularının daha dikkatli kullanılması öneriliyor.
