Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul’da yapılması planlanan yeni barış müzakereleri öncesinde savaş sahasında tansiyon yeniden yükseldi. Ukrayna, bir buçuk yıl boyunca gizlilikle planladığı “Pavutini” yani “Örümcek Ağı” adını verdiği büyük çaplı bir insansız hava aracı (İHA) operasyonunu Rusya’ya karşı başlattı. Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) tarafından yürütülen operasyonla 40'tan fazla stratejik bombardıman uçağının imha edildiği ve Rusya’ya yaklaşık 7 milyar dolarlık zarar verildiği açıklandı.
SBU tarafından yapılan açıklamada, bu operasyonun Ukrayna tarihinde en uzun menzilli ve en karmaşık planlama gerektiren saldırı olduğu vurgulandı. Operasyon kapsamında Rusya’nın Irkutsk, Murmansk, İvanovo, Ryazan ve Amur bölgelerindeki stratejik hava üsleri hedef alındı. Özellikle A-50 erken uyarı uçakları, TU-95 ve TU-22M3 gibi uzun menzilli füze taşıyan uçakların hedef alınması, Ukrayna’nın bu saldırıyla Rusya’nın hava gücünü felce uğratmayı amaçladığını ortaya koydu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise saldırının ardından yaptığı açıklamada, “Kesinlikle mükemmel bir sonuç. Bu, Ukrayna'nın tarih kitaplarına geçecek eylemlerinden biridir. 1 yıl, 6 ay ve 9 günlük bir hazırlık sonucunda başarıyla uygulandı. En uzun menzilli operasyonumuz.” ifadelerini kullandı. Zelenski ayrıca operasyonun planlayıcılarının Rus topraklarından güvenle çekildiğini ve kamuoyuna gerekli bilgilerin yakında paylaşılacağını belirtti.
Saldırının ayrıntıları ise dikkat çekici. Ukrayna istihbaratına göre FPV tipi saldırı droneları, özel olarak hazırlanan kamyonların çatılarına gizlendi. Ahşap kaplamalarla kamufle edilen bu kamyonlar, Rusya sınırından içeri sokularak askeri üslerin yakınlarına yerleştirildi. Uzaktan komutayla kamyon çatılarının açılmasıyla birlikte dronelar havalanarak hedeflerine yönlendirildi. Rusya'nın iç kesimlerinde, cephe hattından yaklaşık 4.500 kilometre uzaklıktaki noktalara yapılan bu saldırı, Rus hava savunma sistemlerinin etkinliği konusunda soru işaretlerine neden oldu.
Operasyonun hedefi olan üslerden biri olan Irkutsk'ta çekilen görüntüler sosyal medyada büyük yankı uyandırdı. Kamikaze droneların pistte duran uçaklara çarptığı, ardından büyük patlamaların yaşandığı videolar yayıldı. İrkutsk Bölge Valisi İgor Kobzev de saldırıyı doğrulayarak bölgeye acil durum karargâhı kurulduğunu açıkladı.
Rusya Savunma Bakanlığı ise yaptığı açıklamada saldırıyı doğruladı ancak hasarın boyutuyla ilgili net bir bilgi paylaşmadı. “Kiev rejimi tarafından terör saldırısı düzenlenmiştir” ifadesiyle operasyonu kınayan Moskova yönetimi, bazı uçakların alev aldığını ancak hava savunma sistemlerinin büyük ölçüde etkili olduğunu savundu. Murmansk bölgesinde yer alan Olenya Hava Üssü’nün de hedef alındığı, ancak burada hava savunmalarının aktif olarak devreye girdiği ileri sürüldü.
Saldırıdan sonra Kremlin’de hareketlilik arttı. Rus basınına göre Devlet Başkanı Vladimir Putin, Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı. Batı istihbarat servisleri ise bu operasyonun hem psikolojik hem de stratejik etkileri olduğunu ve Rusya’nın savunma zafiyetlerini ortaya çıkardığını belirtiyor.
Ukrayna’nın bu operasyonu ABD dahil olmak üzere müttefiklerine önceden haber vermeden gerçekleştirdiği bildirildi. Bu durum, Kiev yönetiminin artık daha bağımsız kararlarla sahada hamle yaptığını da gösteriyor.
Savaşın seyrini değiştirecek nitelikte olan bu operasyonun ardından gözler yeniden İstanbul’da yapılacak barış müzakerelerine çevrildi. Ancak bu tür saldırıların müzakereler üzerindeki etkisinin ne olacağı belirsizliğini koruyor.
