Dr. Küçükcoşkun, Dünya Kanser Günü’nün amacının, kanser konusunda farkındalığı artırmak, bireyleri ve hükümetleri harekete geçirerek önlenebilir ölümleri engellemek olduğunu belirtti. 2025-2027 yılları için belirlenen “Benzersizliğimizle Biriz” temasıyla, kanserle mücadelede bireylerin farklı deneyimlerinin aslında birleştirici bir güç olduğuna vurgu yapıldığını ifade etti.
Kanserin En Önemli Risk Faktörleri
Dr. Küçükcoşkun, kansere neden olan başlıca risk faktörlerini şu şekilde sıraladı:
Tütün ve dumansız tütün ürünleri kullanımı
Fazla kilo veya obezite
Sağlıksız beslenme (düşük meyve ve sebze tüketimi)
Fiziksel aktivite eksikliği
Alkol kullanımı
HPV ve hepatit gibi enfeksiyonlar
İyonlaştırıcı ve ultraviyole radyasyona maruz kalma
Hava kirliliği ve iç mekân dumanı
Bu risk faktörlerinden kaçınılması ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesiyle kanser vakalarının üçte birinin önlenebilir olduğunu vurgulayan Küçükcoşkun, erken teşhisin hayat kurtarıcı olduğunun altını çizdi.
Kanserin Küresel ve Türkiye’deki Durumu
Kanserin, dünya genelinde ve Türkiye’de ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer aldığını belirten Dr. Küçükcoşkun, dünyada her yıl yaklaşık 19,9 milyon kişinin kansere yakalandığını ve 9,7 milyon kişinin bu hastalık nedeniyle hayatını kaybettiğini söyledi. Mevcut eğilim devam ederse, 2040 yılına kadar yeni vaka sayısının 30 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye’de ise yılda yaklaşık 223 bin kişiye kanser teşhisi konulmakta olup, erkeklerde kanser görülme sıklığının kadınlara oranla daha yüksek olduğu bildirildi.
En sık görülen kanser türlerinin akciğer, meme, kolorektal (kalın bağırsak), prostat ve mide kanserleri olduğunu belirten Küçükcoşkun, Dünya Sağlık Örgütü’nün özellikle meme, rahim ağzı ve kalın bağırsak kanserleri için düzenli tarama programları önerdiğini ifade etti.
Ücretsiz Kanser Tarama Hizmetleri
Türkiye’de Ulusal Kanser Kontrol Programı kapsamında yürütülen tarama programları hakkında bilgi veren Dr. Küçükcoşkun, şu detayları paylaştı:
Meme Kanseri Tarama: 40-69 yaş arası kadınlara yılda bir klinik muayene, iki yılda bir mamografi.
Rahim Ağzı Kanseri Tarama: 30-65 yaş arası kadınlara beş yılda bir HPV-DNA testi.
Kalın Bağırsak Kanseri Tarama: 50-70 yaş arasındaki bireylere iki yılda bir Gaitada Gizli Kan Testi, 10 yılda bir kolonoskopi.
Vatandaşların, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), İlçe Sağlık Müdürlükleri, Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) ücretsiz olarak kanser taraması yaptırabileceğini hatırlatan Küçükcoşkun, kanserle mücadelede erken teşhisin kritik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Daha fazla bilgi için Sağlık Bakanlığı Kanser Dairesi Başkanlığı web sitesi (https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser) ziyaret edilebilir.
