Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), belirli meslek gruplarında çalışanlar ile engelli çocuğu olan annelere yönelik erken emeklilik imkânı sunuyor. Özellikle ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanlar ile sürekli bakıma muhtaç çocuğu bulunan anneler, bu düzenlemeler sayesinde emeklilik hayaline daha erken ulaşabiliyor.
Yıpranma Payı ile Prim Gününe ve Emeklilik Yaşına Avantaj
Madencilik, demir-çelik sanayi, asit üretimi, emniyet teşkilatı ve basın mensupluğu gibi iş kollarında görev yapanlara, Fiili Hizmet Süresi Zammı (yıpranma payı) uygulanıyor. Bu kapsamda, sigortalının çalıştığı her yıl için işin niteliğine göre 60, 90 veya 180 gün prim gününe ekleniyor. Eklenen günlerin yarısı ise emeklilik yaş haddinden düşülüyor.
Örneğin; 10 yıl boyunca yılda 90 gün yıpranma hakkı olan bir işte çalışan bir sigortalının primine 900 gün ekleniyor. Ayrıca bu sürenin yarısı olan 450 gün, emeklilik yaşından indiriliyor. Bu avantaj, toplamda 5 yıla kadar erken emeklilik anlamına geliyor.
Engelli Çocuğu Olan Anneler İçin Özel Hak
SGK'nın sağladığı bir diğer önemli kolaylık ise, sürekli bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan annelere yönelik. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren uygulanan bu düzenleme ile, annelerin çalıştıkları her 4 güne karşılık 1 gün prim ekleniyor. Aynı süre, emeklilik yaş haddinden de indiriliyor.
Örneğin; 8 yıl (2880 gün) çalışan bir annenin primine, bu sürenin dörtte biri olan 720 gün (yaklaşık 2 yıl) ekleniyor. Böylece anne, hem prim yönünden hem de yaş açısından daha erken emekliliğe hak kazanıyor.
Emeklilik Hesaplamaları Kişiye Özel
Her ne kadar bu haklar cazip görünse de emeklilik hesaplamaları oldukça karmaşık ve kişiye özel olarak değişiyor. Sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı, yaş ve çalışılan statü gibi pek çok etken emeklilik tarihini doğrudan etkiliyor.
Uzmanlar, vatandaşların hak kaybı yaşamaması ve doğru planlama yapabilmesi adına SGK uzmanları ya da sosyal güvenlik danışmanlarından destek almasını öneriyor. Bu sayede, erken emeklilik imkanından en verimli şekilde faydalanmak mümkün hale geliyor.
